Orsök fjármálakreppunnar fundin

Haustið 2008 bauðst Davíð Oddsson til þess að taka að sér stöðu Seðlabankastjóra Bandaríkjanna. Tilboðinu var hafnað og var það upphafið að hinni alþjóðlegu fjármálakrísu.

Þetta er meðal þess sem Hannes Hólmsteinn Gissurarson hefur uppgötvað í rannsóknum sínum á leyniskjölum sem tengjast fjármálahruninu.

„Þetta kom mér mjög á óvart af því að Davíð hafði ekki sagt mér frá þessu,“ sagði Hannes í viðtali við Spegilinn. „En hann er hógvær maður og ekki vanur að guma af afrekum sínum.“

Hannes segir að eftir á að hyggja hafi tilboðið verið mjög rökrétt. „Í fyrsta lagi var ljóst Ben Bernanke réð ekkert við starf sitt. Í öðru lagi vissu allir að Seðlabanki Íslands var alltof lítill til þess að þekking og hæfileikar Davíðs fyndu sér nægilegt viðnám þar. Í þriðja lagi er Davíð ákaflega greiðvikinn maður og alltaf reiðubúinn að rétta öðrum hjálparhönd. Hann vissi sem var, að yfirburðir hans einir gætu komið í veg fyrir að allt færi á versta veg. Það reyndist vera hárrétt mat.“

Aðspurður um skýringar á því að tilboðinu var hafnað segir Hannes:

„Það var dæmigerður stórveldahroki í garð lítils ríkis. Þetta voru hámenntaðir hagfræðingar sem máttu ekki til þess hugsa að óbreyttur íslenskur alþýðupiltur með sitt heimaræktaða hyggjuvit sýndi hvernig koma mætti fjármálakerfi heimsins aftur á réttan kjöl. Frekar vildu þeir að allt færi á hliðina en að unna honum þess. Þeir vildu frekar þann versta en þann besta, svo að ég vitni í Nóbelsskáldið.“

Hannes segir þessa atburðarás sýna hversu lán heimsins sé hverfult. „En fyrst og fremst voru afleiðingarnar átakanlega sorglegar fyrir mannkynið allt. Menn skynja ekki sinn vitjunartíma og því fer sem fer. Þetta er ógurlega dapurleg saga,“ sagði hann að lokum og þurrkaði lítið tár í hægri augnakróknum.