Útboðsruglið

           

Í vetur hafa komið upp nokkur mál þar sem opinber „félög“ bjóða út ákveðna þætti þjónustunnar til einkaaðila með hörmulegum afleiðingum.

Það er erfitt fyrir sæmilega skynsamt fólk að átta sig á því hvers vegna það á að vera ódýrara fyrir hið opinbera að einkafyrirtæki þrífi spítala og stjórnarráð en að fólk sem vinni í þeim húsum þrífi einfaldlega eins og það hefur gert í áratugi. Reyndar verð ég að viðurkenna að ég sé að hægt er að borga 12 manns samtals mun lægri upphæð en 35 manns fyrir að þrífa heilan spítala en ég get alls ekki skilið að 12 manns geti þrifið spítala svo viðunnandi sé. Það er 35 manna verk. En sparnaðurinn við þær æfingar fer sennilega að mestu til eigenda og/eða stjórnenda hinnar einkareknu þrifaþjónustu en hvorki í raunverulegan sparnað þjóðarbúsins eða spítalans né betri kjara fyrir Pólverjana sem vinna verkin.

Það er líka glórulaust að setja viðkvæma og mikilvæga starfsemi eins og ferðaþjónustu fatlaðs fólks í útboðsferli þar sem þeir sem bjóða lægst hneppa hnossið. Við erum að tala um flutning á fólki, ekki kartöflupokum. Við slíka þjónustu skiptir svo margt miklu meira máli en hugsanlegur sparnaður um nokkrar krónur eða það sem hinum undarlegu stjórum Strætó dettur í hug að lista upp í útboðsferli.

Það sem er svo verst í þessu er að það er eins og enginn beri ábyrgð. Hinir kjörnu fulltrúar vísa á stjórnir „félaganna“ og stjórnendur þar vísa á verktakana sem er bara eitthvað fólk úti í bæ sem enginn kaus. Stundum finnst mér að það hljóti að vera einhver trúarbrögð á bak við þessi útboðsmál frekar en heilbrigð skynsemi.

Ég get alveg skilið að hið opinbera þurfi stundum að bjóða út einhver verk og það þarf alls ekki að vera slæmt. Með því getum við komið í veg fyrir að ríki og sveitarfélög standi í öllu. Það getur líka verið hagræði og sveigjanleiki í því að bjóða ákveðna þætti út og dreifa þannig álaginu.

En getum við ekki verið sammála um að hætta að bjóða út viðkvæmustu grunnþjónustuna? Eða verða skurðlækningar einhvern tímann þannig að sá læknir sem býður lægst fær að fjarlægja sprungna botnlangann? So what þótt hann hafi kannski ekki svæfingarlækni með sér eða góða aðstöðu til verksins.

Og við ættum kannski að átta okkur á því í leiðinni að þrif eru ekki geimvísindi og að hið opinbera sparar ekkert á því að reka skúringarkonur?