Stóra vambamálið

Ég elska slátur.

Mér finnst búðaslátur alveg ætt (og hundinum mínum líka) en heimatilbúið slátur er best. Við Loki erum alveg sammála um það og hann fær að éta vambirnar og drekka soðið líka.

Heimurinn er alltaf að breytast og matarsmekkur okkar með. Nú getum við keypt eða eldað indverskan, tælenskan, kínverskan og amerískan mat hvenær og hvar sem er. Og íslenskur matur er á undanhaldi, ekki af því að okkur, sem höfum alist upp við að borða hann, þyki hann ekki góður lengur heldur vegna þess að við höfum (sem betur fer) takmarkað magamál.

Mér finnst ekki að matur þurfi alltaf að vera eins og engu megi breyta. Fyrri kynslóðir sem unnu líkamlega krefjandi vinnu og bjuggu í illa upphituðum vistarverum þurftu örugglega feitari og orkuríkari mat en við sem sitjum við tölvu alla daga, keyrum á milli staða og erum viðskiptavinir orkufyrirtækja. Þarfir okkar í dag eru aðrar en fyrir hundrað árum og smekkurinn sömuleiðis. Og mér finnst að matarhefðir þjóða eigi að vera lifandi en ekki dauðar. Þess vegna set ég hvítlauk og ýmsar kryddjurtir sem langamma mín vissi sjálfsagt ekki að væri til í lifrapylsuna og hrísgrjón í staðinn fyrir mör. Og ég hef meira að segja gert slátursnittur með kartöflumús eins og sjá má hér að ofan.

En ég vil nota vambir.

Manngerðir, forsaumaðir próteinkeppir eru ekki sambærilegir. Bragðið og áferðin er öðruvísi, keppirnir harðir og asnalegir þótt þeir hafi verið lagðir í bleyti og erfitt að setja ofan í þá. Svo eru þeir ræfilslega litlir.

Nú berast fregnir af því að verið sé að selja slátur á þar til gerðum sláturmörkuðum ÁN VAMBA. Á baksíðu Moggans má sjá nemendur Hússtjórnarskólans í Reykjavík troða gumsi í gervidraslið.

„Í ár gátu stúlkurnar ekki fengið að spreyta sig á að sauma sláturkeppi úr vömbum þar sem eingöngu var hægt að gervivambir þetta árið.“

Segir í Mogga.

Á fésbókinni sé ég að vinir mínir hafa lagt mikið á sig til að reyna að komast yfir vambir en fengið þau svör að það svari ekki kostnaði að hreinsa þær. Margir hafa hætt við að taka slátur í ár enda þetta gervidódarí ömurlegt.

Sláturgerð er hluti af íslenskri þjóðmenningu og mér finnst ekki einkamál sláturhúsa hvort þeim finnist svara kostnaði að verka vambir. Það á bara að gera það. Annað er hrein aðför að íslenskri matarmenningu. Við sem viljum nota vambir verðum þá bara að gjöra svo vel að greiða örlítið meira.

Vambir eru ekki bara notaðar á Íslandi. Þær eru ómissandi hluti af matarhefð úti um allan heim.

En nú eru þær flokkaðar sem „sláturúrgangur“ á landinu bláa.