Starfsmenn Landsvirkjunar og Samorku á villigötum

Ég var á fundi Rammaáætlunar í dag þar sem farið var verkefnin og vinnureglur. Í sal voru m.a. forsvarsmenn Landsvirkjunar og Samorku. Þeir létu störf Rammaætlunar fara í taugarnar á sér og nýttu tækifærið til þess að tala niður til fólks sem, „er á móti öllum virkjunum á hálendinu og kýs að verja öllum sínum frítíma í þá baráttu“ svo vitnað sé í framkv.stj. Samorku. Ég ætla ekki að hafa eftir ummæli talsmanns LV. Þeir kröfðust þess síðan að fylgst væri með því að „þetta“ fólk kæmi ekki nálægt störfum í rammaáætlunarverkefninu.

 

Mér og mörgum í salnum var fullkomlega óskiljanlegt hvernig starfsmenn orkufyrirtækjanna töluðu. Orkufyrirtækin eru í eigu landsmanna og eru framkvæmdaaðilar, ekki ákvörðunaraðilar. Það er ekki hlutverk starfsmanna orkufyrirtækjanna að gera tilraunir til þess að þvinga í gegn auknum virkjunum og ýta til hliðar sjónarmiðum sem þeim þóknast ekki. Þeim ber að vera hlutlausir hvað varðar staðarval, þannig er unnið í nágrannalöndum okkar.

 

Það gildir hins vegar allt annað um hverjir komi að vinnu rammaáætlunar. Í skoðanakönnunum hefur komið fram að yfir 80% landsmanna eru hlynntir náttúruvernd þeir ætlast til mikils af störfum rammaáætlunar. Ástæða er að halda því til haga að í dag gilda allt önnur sjónarmið en voru ráðandi um síðustu aldamót þegar rammaáætlunarverkefninu var hrundið af stað. Þá snérust verkefni rammaætlunar einungis um virkjanakosti. Hver virkjun var metin sem sjálfstæð eining, en ekki stórbrotnar landslagsheildir eins og væri eðlilegt.

 

Í dag dregur íslensk náttúra hinsvegar hingað gríðarlegan fjölda ferðamanna, sem skapar í dag mun meiri gjaldeyristekjur en stóriðja og útgerð. Gjaldeyristekjur vegna hennar stefna í vel yfir 400 milljarðar króna á ári. Til samanburðar þá eru gjaldeyristekjurnar af sjávarútveginum rúmir 240 milljarðar og heildartekjur allrar stóriðju í landinu er um 230 milljarðar. Ferðaþjónustan er orðin miklu stærri hér á landi en öll álver, kísilver og járnblendi og stefnir að verða ein stærri en útgerð og stóriðja samanlögð.

 

Víðerni á Íslandi hafa minnkað töluvert eða um 68% á árunum frá 1936 – 2010 samkvæmt nýlegri rannsókn við Háskóla Íslands. Sérstæð og fjölbreytileg náttúra er aðal aðdráttarafl landsins, en um 88% erlendra ferðamanna koma til landsins vegna hennar og um helmingur þeirra kemur hingað vegna öræfanna (Markaðs og miðlarannsóknir, 2012). Það er því eðlilegt að náttúruverndarsinnar sitji í stjórnum orkufyrirtækjanna og komi jafnframt með virkum hætti að vinnu rammaáætlunar.

 

Stjórnendur og starfsmenn Landsvirkjunar og Samorku eiga ekki að ákveða hvort og hvar eigi að virkja. Það er hins vegar þeirra að virkja á sem hagkvæmastan hátt á þeim stað sem ákveðið hefur verið í samræmi við landslög og settar leikreglur. Síðan er þeirra aðalhlutverk að sjá um rekstur virkjunarinnar og sölu á framleiðslu hennar – og bíða eftir næsta verkefni sem við, landsmenn, felum þeim.

 

En þeir tala eins Dr.Altúnga lærifaðir Birtíngs þegar þeir leggja okkur ífsreglurnar : „Maður á alltaf að segja að segja að allt sé í allra besta lagi, enda getur það ekki verið öðruvísi.“ og „Við búum í besta heimi allra mögulegra heima“
„Allt sem gerist stuðlar á endanum að hinu góða enda er heimur okkar bestur allra mögulegra heima.“
„Vinnum án þess að brjóta heilann, það eitt gerir lífið bærilegt.“