Um staðsetningu ríkisstofnana
Út um land allt er mikið af ríkisstofnunum – framhaldsskólar, háskólar, heilsugæslustöðvar, sjúkrahús, sýslumannsembætti, lögregluumdæmi og eftirlitsstofnanir. Þar hefur verið skorið mikið niður á liðnum árum eftir efnahagshrunið. Fæðingardeildum og skurðstofum hefur verið lokað, embætti sameinuð og samdráttur í mennta- og heilbrigðismálum.
Nú virðast stjórnvöld ætla að snúa þessari þróun við með því að flytja Fiskistofu og fleiri stofnanir út á land án sjáanlegrar stefnu. Hún virðist alla vega mótuð eftirá.
Ég starfaði við Háskólann á Akureyri í 15 ár og fékkst nokkuð við byggðarannsóknir. Rannsóknir benda til að í samfélagi samtímans leitist fólk og fjölskyldur eftir því sama um land allt. Tryggri atvinnu, vöruúrvali, aðgengi að góðri opinberri þjónustu eins og heilbrigðisþjónustu, geti komist í flug og að samgöngur séu góðar, nettenging sé góð og að menntastofnanir standist innlendan samanburð. Ég er þess fullviss að besta byggðaaðgerðin felst í því að snúa af niðurskurði í opinberum rekstri. Það á ekki síst við um að opna á ný fæðingardeild í dreifaðari byggðum, efla heilsugæslustofnanir og leitast við að fjölga nemendum á framhalds- og háskólastigi. Það er nefnilega mikill munur á menntaþátttöku eftir búsetu. Nú er lag. Hagvöxtur er góður og vaxandi tekjur hjá ríkissjóði.
Ég er hlynntur flutningi ríkisstofnana ef markiðið er að treysta heildarhagsmuni og efla byggðakjarna. Þar þarf hins vegar að vanda til verka. Og það þarf að gaumgæfa vel hvaða verkefnum hins opinbera er æskilegt að dreifa um landið. Að hluta getum við lært að nágrannaþjóðum, en fámennið hér á landi hefur einnig sitt að segja. Við höfum mjög fáa byggðakjarna með fleiri en 100.000 manns með háskóla- og háskólasetur í nágrenninu eins og algengt er t.d. í Noregi eða Svíþjóð. Meira um það í öðrum pistli.
- Hugleiðingar um samningamál - 16/10/2015
- Ísland, Færeyjar og unga fólkið - 26/07/2015
- Breytingar á fjölda starfa eftir hrun - 01/07/2015
