Er mögulegt að stofna nýjan fjölmiðil fyrir 100 millur?
Barack Obama ku hafa safnað saman mestu fé í kosningasjóð sinn sem sögur fara af í bandarísku forsetakosningunum þegar hann bauð sig fram í fyrsta sinn. Það tókst með því að virkja almenning í stað þess að reiða sig eingöngu á auðjöfra, stórfyrirtæki og aðra fjáröflun líkt og tíðkaðist. Fjölmargir einstaklingar þar vestra gáfu litla upphæð til að styðja Oboma, ekki síst einstaklingar sem höfðu ekki áður tekið þátt í pólitísku starfi.
Hin síðari ár hefur svokallað crowdsourcing aukist mjög í útlandinu. Það felur í sér að safna fé eða öðru frá almenningi. Oftast er það gert með rafrænum hætti í gegnum netmiðla. Hér á landi hefur Karolinafund verið nokkuð notað. Dæmi um árangur þessarar nýju aðferðar er að um 10 milljónir söfnuðust á stuttum tíma til að bjarga starfi við ræktun íslenska geitastofnins.
Miklar hræringar hafa orðið nýlega á fjölmiðlamarkaðnum hér á landi. Uppsagnir hafa orðið hjá RÚV, 365 miðlum og breytingar hafa orðið hjá DV. Það eru fjölmargir hæfir fjölmiðlamenn og -konur á lausu um þessar mundir. Á sama tíma hefur trúverðuleiki fyrrgreindra fjölmiðla beðið hnekki. Hvað stendur að baki þessum breytingum? Því er enn ósvarað.
Fjölmiðla- og tölvutækni hefur líklega ekki verið ódýrari í sögulegu samhengi en nú. Þá hafa skipulagsbreytingar liðinna ára einnig hjálpað til við að stofna fjölmiðil. Fámennur hópur fastra starfsmanna með fjölda fréttaritara og pistlahöfunda víðsvegar um heim getur áorkað miklu fyrir tiltölulega lítinn tilkostnað (gaman væri að sjá fréttaritara búsetta í Asíu, Afríku, Bandaríkjunum og Evrópu flytja okkur fréttir beint og umbúðalaust án ritskoðunar alþjóðlegra fjölmiðlarisa). Helstu kostnaðarliðir eru sem fyrr launakostnaður og prentun dagblaða ef sá valkostur verður valinn.
Er mögulegt að stofna nýjan fjölmiðil með aðferðum crowdsourcing? Leikum okkur aðeins með tölur. Segjum að 25.000 einstaklingar myndu láta 3.500 kr. af hendi rakna einu sinni til að koma á fót slíkum fjölmiðli. Það gerir það 87,5 milljónir (þið lásuð rétt). Í útlöndum búa margir Íslendingar, einkum á Norðurlöndum. Hluti þeirra flúði land vegna atvinnu- og eignarmissis. Líklega vildu þeir sjá breytingar á íslensku samfélagi og væntu þess að nýr fjölmiðill mynd geta stuðlað að slíkum breytingum. Látum okkur dreyma áfram og bætum 5.000 manns við og þá er upphæðin komin upp í 105 milljónir. Með réttri markaðssetningu væri meira að segja hægt að biðla til allra á netinu óháð þjóðerni. Segjum svo að til væru 3.000 draumóramenn og -konur sem vildu gerast áskrifendur að slíkum miðli fyrir 3.500 kr. á mánuði. Það gera 126 milljónir í áskriftartekjur á ári. Svo má krydda tekjurnar með auglýsingum.
Reynslan kennir okkur að þrýstingur á breytingar verður að vera meiri en hagsmunir kyrrstöðunnar. Það gæti hjálpað nýjum fjölmiðli að leggja áherslu þessa þætti:
- Stunda gagnrýna fjölmiðlun gagnvart valdhöfum og hagsmunaðilum sem vilja sveigja reglur og lög sér í vil.
- Fjalla vel og ítarlega um erlend málefni.
- Huga að jafnrétti kynjanna í efnisumfjöllun og ráðningum (takast á við kynjahalla í fjölmiðum).
- Vera víðsýnn talsmaður mannréttinda, jafnræðis og lýðræðis.
- Vera með öllu óháður stjórnmálaflokkun eða hagsmunaðilum.
Hér er hugmyndinni komið á framfæri. Ég viðurkenni að ég kann ekki að reka fjölmiðil. Því sendi ég boltann til þeirra sem það kunna. Ég hef grun um að trúverðugur hópur reyndra fjölmiðlamanna og –kvenna með skýra stefnu gætu náð góðum árangri við núverandi aðstæður. Ég væri meira að segja tilbúinn að láta 5000 kr. af hendi rakna til að ævintýrið mætti takast.
- Hugleiðingar um samningamál - 16/10/2015
- Ísland, Færeyjar og unga fólkið - 26/07/2015
- Breytingar á fjölda starfa eftir hrun - 01/07/2015
