Skattar eru góðir — skattar eru samfélag

Stundum finnst manni einsog það sé eitthvað að manni af því að manni finnst eðlilegt að maður borgi skatta af launum sínum og manni finnst eðlilegt að fyrirtæki borgi skatta og að það sé eðlilegt að þeir sem mest beri úr býtum greiði heldur hærri skatta en við hin. Ég skrifa þetta á reikning þess að vera alinn upp af föður sem greiddi alla tíð sína skatta stoltur – í þá góðu daga t.d. þegar hann fór á hreppsskrifstofuna á gamlársdag til að gera upp, og kom kannski pínu kenndur heim – en pabbi sá ekki eftir þeim peningum, þvert á móti.

Seinna, á síðari árum þá er einosg fólk skammist sín fyrir að borga skattana, frjálshyggjan illu heilli hefur komið því inn hjá fólki að skattar séu rán, að það sé einhver vond krumla ríkisins sem taki peninga þeirra.

Hvílík þvæla. Ef fólk myndi nú aðeins líta upp og hugsa og átta sig á því að skattar eru góðir og það mjög góðir. Án þeirra væri ekkert samfélag. Það væru ekki nein sjúkrahús, engir skólar, engir vegir. Ekkert samfélag. Ríkissjóður er nefnilega engin hít, ríkissjóður erum við. Ríkissjóður er staðurinn þar sem við leggjum peningana okkar inn til að fjárfesta í menntun, heilbrigði, vegum og allri þeirri þjónustu sem þarf.

En í áratugi hefur mantran verið að ríkið sé af hinu illa. En ríkið, það eru bara við, öll saman. Sumt, og reyndar margt gerir ríkið mjög vel og getur eitt sinnt mörgu, einkabransinn er ekki góður í að reka heilbrigðiskerfi eða vegakerfi. Eða menntakerfi. Það er önnur firra sem búið er að koma inn hjá fólki að allt sem ríkið geri geti einkaaðilar gert betur. Það er bara ekki rétt. Þar sem samkeppni verður viðkomið geta einkaaðilar staðið sig en um leið og komin er fáokun eða einokun þá breytast hlutirnir.

Fyrir nú utan að heilbrigði er ekki það sama og selja sápu út úr búð. Líf fólks er ekki söluvara, þar sem hæstbjóðandi lifir lengst.

Við eigum að vera stolt af ríkinu okkar, stolt af samfélaginu okkar sem sinnir þessari þjónustu fyrir okkur öll, jafnt.

Og við eigum ekki að vera feimin að benda á að það er gert fyrir skattfé. Þess vegna er engin bábilja að hækka skatta. Auðvitað verður ríkið að sína aðhald, óráðsíða, bruðl og spilling á ekki heima í ríkisrekstri af neinu tagi, en baráttan gegn slíku er endalaus. Það er hluti af þessu, það gerir ekki skatta illa.

Auðvitað á að nota skattkerfið til að jafn kjörin í landinu því þannig verður allt heilbrigðara, það verður líka betra fyrir þá sem hafa það best að það séu sem fæstir sem hafi það verst. Því heilbrigð þjóð er hagur allra. Og þess vegna eiga þessir ríkustu að vera enn ánægðari en aðrir með að greiða skatta og greiða hærri skatta en aðrir.

Skattar eru ekki í sjálfu sér skattpíning, þeir eru samfélag.

Allir verða að taka þátt í því og sérstaklega þeir sem við leyfum að nýta auðlindirnar sem við öll eigum í þessu landi. Fyrir það ber að greiða til eigandans, eðlilegt gjald, þeir sem fá „einokun“ eða „réttinn“ til að hagnast á auðlindunum eiga auðvitað að greiða eigandanum arð, eða gjald, eða hvað sem menn vilja kalla það en ekki að stinga því 90% í sinn vasa. Það er nú bara svo augljóst.