1. maí; sumt er svo eðlilegt

Það er baráttudagur launafólks og það er eðlilegt að fólk fjölmenni í kröfugönguna í ár. Það er alveg skiljanlegt að sjaldan hafi jafnmargir sést í kröfugöngu. Framferði stjórnvalda er þannig, framferði kvótagreifa og auðmanna er þannig og síendurtekin aukning ójafnaðar kallar á sterk viðbrögð. Þau mættu reyndar vera miklu sterkari.

Það er sagt vera forgangsmál að lækka skatta á álfyrirtækin sem þó fá raforkuna á slikk. Það var forgangsatriði númer 1, 2 og 3 hjá þessari ríkisstjórn að lækka sanngjarnt afgjald kvótahafanna af auðlindinni sem lögin segja að við öll eigum. Það hefur verið forgangsatriði að lækka skatta auðmanna en hækka matarskattinn á okkur öll. Það er ekki forgangsatriði að hækka laun þeirra sem þau lægst hafa.

Er nema eðlilegt að menn hópist í kröfugöngu. Það getur ekki verið óraunhæf krafa að fólk eigi allavega möguleika á því að framfleyta sér af launun sínum. Við höfum ekkert við fyrirtæki að gera sem ekki geta greitt þannig laun að fólk geti lifað af þeim.

Það var forgangsatriði að færa 80 milljarðar úr ríkiskassanum til húsnæðiseigenda sem skulda, hvort sem þeir þurftu á því að halda eða ekki. En það er ekki forgangsatriði að tryggja ungu fólki möguleikann til að eignast húsnæði, ekki einu sinni bara að geta leigt.

Það er svo margt rangt í þessu þjóðfélagi, og hættulega rangt. Ef við snúum ekki af braut ójafnaðar mun okkur farnast illa. Og launafólk veit fullvel að háar prósentutölur geta leitt til víxlverkunar launa og verðlags. En auðmennirnir og þeir sem stjórna nú þjóðfélaginu fyrir auðmennina virðast ekki skilja að þeir geta ekki skammtað sér tugprósenta launahækkanir, þeir geta ekki skammtað sér 400 þúsund krónur á mánuði fyrir að mæta á einn fund í mánuði meðan ekki má borga þeim sem vinnur 40 tíma á viku 300 þúsund krónur. Þeir skilja ekki að þeir geta ekki aflétt tugum milljarða króna af kvótagreifum og erlendum álrisum en hækkað álögurnar á þá sem ekki mega fá 300 þúsund krónur í laun á mánuði. Þeir skilja ekki að þeir geta ekki gefið kvótagreifunum 100-150 milljarða króna fyrir makrílkvóta til að eiga um aldur og ævi.

Þeim finnst eðlilegt að það sé forgangskrafa að lækka skatta á þá allra ríkustu og þá sem helst eru aflögufærir í þessu þjóðfélagi meðan það er ekki forgangsatriði að greiða mannsæmandi laun.

Þetta er ekki eðlilegt.

En það er eðlilegt að vilja geta lifað af laununum sínum.

Kröfugangan í dag var að mestu hljóðlát. Einsog vaninn er í íslenskum kröfugöngum. Við erum svo kurteist fólk upp til hópa við Íslendingar.

Nú gengur allskonar fólk í göngunni. Fyrir aftan BHM fólkið sem ég stóð hjá, sem margt er í verkfalli og hefur nú verið um hríð, tóku sér stöðu nei-sinnar, fólk sem er á móti inngöngu í Evrópusambandið. Var það eðlilegt? Mér finnst það varla. Ekki það að menn geti ekki látið hvaða skoðun sem er í ljós í 1 maí göngu verkalýðsfélaganna. En samt! Mér fannst þetta eiginlega fáránlegt.

Vegna þess að þetta var kröfuganga um bætt kjör. Bætt kjör og betri réttindi launafólks. Það er fátt sem getur bætt kjörin meira fyrir allan almenning en einmitt aðild að ESB, lægri vextir, hærra kaup, lægra vöruverð og kjör á t.d. húsnæðislánum sem eru þannig að hægt er að bæði greiða af lánunum og eignast um leið eitthvað í húsnæðinu sem keypt er. Bara það að losna við krónuna myndi skila launafólki miklu meira í launaumslagið í raun en tugprósenta kauphækkun.

Þannig að já mér fannst ekki eðlilegt að í þessari kröfugöngu gengi fólk með spjöld með kröfu um stöðnun, um í raun kjararýrnun launafólks. Hrein ekki eðlilegt. Og fólkinu í kringum mig fannst það líka óeðlilegt.

Nei-sinnar fóru nefnilega að syngja og það á ensku eða það hélt ég til að byrja með, að það væru nei-sinnar sem væru að syngja en þeir sungu ekki neitt frétti ég seinna. Maður heyrði í kringum sig að fólki fannst nú að væru menn yfirleitt að syngja baráttusöngva þá væri nú nóg til af slíku á íslensku og því alger óþarfi að kyrja þetta á ensku. Og margir sögðu stundarhátt, „ég vil kjósa“ og annað í þeim dúr. Enn aðrir fóru að syngja á móti, „Kátir voru karlar“. Þannig að fólk var svona að agnúast út í tvö hópa.

Þeir sem sungu voru víst „verkfallskettir“ eða sabocats og héldu víst á fána með mynd af ketti, sem ég tók ekkert eftir, sungu söngva og dreifðu textum.

En það sem var svo skemmtilegt við baráttusönginn þarna innan um nei-sinnanna var að ítrekað var sungið, „The Union will make us strong“. Það fannst mér spaugilegt. Því ég held nefnilega að The European Union, Evrópusambandið, muni gera okkur sterk. Það er nefnilega „union“ 28 þjóða þar sem einmitt smærri þjóðirnar verða svo miklu sterkari af því að vinna saman með stórum þjóðum og öðrum litlum þjóðum. Ó já, þessir verkfallskettir höfðu rétt fyrir sér þar, samvinna þjóða mun gera okkur sterkari. „The union will make us strong.“ En þetta var náttúrulega miklu spaugilegra og írónískara meðan ég hélt að ESB-andstæðingarnir hefur verið að syngja, en það er einsog það er. Maður á aldrei að gefa sér neitt.

En hvað sem söng líður þá munu kjörin batna og réttindin munu aukast með aðild. En áður en að því kemur þarf að klára kjarasamninga, sem bæta kjör þeirra lægst launuðu og kannski frekar þarf að stöðva sjálftöku auðmanna og endalausar skattalækkanir og skattaívilnanir stjórnvalda til þeirra sem eru aflögufærir, Velferðarkerfið þarf á því skattfé að halda, núna.

Já Ísland var ekki í kröfugöngunni en einn mann mátti sjá með fána Evrópusambandsins.

PS. Pistlinum var breytt í ljósi nýrra uppýsinga og misskilnings.