Hvenær eru 13% bara 4,5%? Prósentutölusúpa dagsins
Fjölmargir hafa æft sig í prósentureikningi í dag eftir að hafa fylgst með kynningu á og lesið útfærslu ríkisstjórnarinnar í skuldamálum. Meðal þeirra er Vilhjálmur Birgisson verkalýðsforingi sem á erfitt með að skilja málflutning stjórnarflokkanna. 
Vilhjálmur skrifar m.a.:
„Í tillögum sérfræðingahópsins um skuldaleiðréttingar var gert ráð fyrir að verðtryggð húsnæðislán yrðu færð niður um fjárhæð sem samsvarar verðbótum umfram tiltekið viðmið. Lagði sérfræðingahópurinn til að það viðmið yrði 4,8%. Það samsvaraði um 13% leiðréttingu á verðtryggðum skuldum heimilanna í grunnútreikningum sérfræðingahópsins sem gerðir voru til viðmiðunar.“
Vilhjálmur vekur athygli á að í frumvarpi ríkisstjórnarinnar er þessa viðmiðunartölu hvergi að finna, heldur er fjármálaráðherra ætlað að ákveða hana með reglugerð. Hvernig er hægt að reikna út kostnað við aðgerðina þegar ekki er vitað hver viðmiðunartalan er? spyr Vilhjálmur og segir ennfremur:
„Stjórnvöld hafa sýnt dæmi um lækkun húsnæðislána þegar frumvarpið verður orðið að lögum. Þetta dæmi gengur útá 22 milljóna húsnæðislán frá árinu 2008 en í þessu dæmi á þetta lán að lækka um 1,5 milljón vegna séreignarsparnaðar kjósi fólk að nýta þann möguleika en höfuðstóllinn á ekki að lækka nema um 1 milljón samkvæmt þessu dæmi frá stjórnvöldum. Sú lækkun er einungis 4,5% en ekki 13% eða 16.7% eins og hún ætti að vera ef leiðréttingin ætti að ná yfir verðbætur umfram 4,8%. Ég bara skil þetta ekki.“
Nafni hans Þorsteinsson kom ríkisstjórninni til varnar og bauð upp á þessa útreikninga á facebook til að skýra töluna 13%:
„Tökum til einföldunar lán sem stóð í 10 mkr. í byrjun árs 2008 og horfum fram hjá afborgunum og vöxtum. Í lok árs 2009 stóð lánið í 12.640 þúsundum. Ef ekki hefði orðið „forsendubrestur“ þá hefði lánið staðið í 10.983 þúsundum (m.v. 4,8% verðbólgu í tvö ár). Niðurfærslan nemur þá í prinsippi 12.640-10.983 = 1.656 þúsundum. Það eru 13,1% af 12.640 þúsundum. En þessi 1.656 þúsund dragast sem föst krónutala af stöðu lánsins eins og hún verður í sumar, væntanlega maí eða júní-stöðu 2014. Þá er lánið raunar komið í a.m.k. 14.867 þúsund (vísitala mars 2014) og niðurfærslan því 11,1% af höfuðstól lánsins eins og það stendur nú. (Ekki þarf síðan nema rúm tvö ár af 4,8% verðbólgu til að koma láninu aftur í 14.867 þúsund.)“
Allt aðrar prósentutölur voru einnig mjög til umræðu í dag, en Gunnar Smári Egilsson bauð upp á þessa prósentutölusúpu á facebook:
„Ef við skiptum upp fylgi Framsóknar í kosningunum í fyrra og segjum að Gamla Framsókn (landsbyggðarsjónarmið, genískt Framsóknarfólk o.s.frv.) hafi fengið 13% atkvæða þá aflaði Nýja Framsókn 11,4% aukafylgis með loforðum um að laga forsendubrestinn með peningum frá svokölluðum hrægammasjóðum. Önnur framboð sem lögðu megináherslu á að rétta hlut fasteignaeigenda (Hægri grænir, Flokkur heimilanna, Sturla Jónsson og Dögun) fengu samtals 7,4% fylgi. Samtals fengu forsendubrestsframboðin því 18,8% fylgi. […]
Það sem ég skil ekki; er hvers vegna atkvæði 18,8% kjósenda eru notuð sem réttlæting þess að færa fasteignakaupendum hundrað milljarða úr ríkissjóði í formi framlaga og tapaðra skatttekna; á sama tíma og stuðningskerfi þeirra hópa sem hingað til hefur verið sátt um að fengju aðstoð hins opinbera er brotið niður; sjúkir, fatlaðir, aldraðir, fátækir. Hið hefðbundna velferðarkerfi, heilbrigðis- og menntakerfi, almannatryggingar og félagslegt húsnæðiskerfi; er látið grotna niður og rotna á meðan fjármunum er ausið til millistéttarfólks og hinna efnameiri. Það er verið að taka fé frá hinum þurfandi og færa þeim sem eru sjálfbjarga. Þetta er ömurlegt. Og skammarlegt.“
