Víða ónýtt tækifæri til hagræðingar

STYTTINGAR

Eftir Magnús Sigurðsson

Í hagræðingarskyni höfðu ráðamenn ríkisins ákveðið að fækka stöfunum í stafrófinu. Í þjóðfélaginu öllu hafði verið uppi rík niðurskurðarkrafa um nokkurra ára skeið. Hnífnum hafði víða verið beitt inn að kviku, en betur mátti ef duga skyldi. Því töldu ráðamenn ekki nema eðlilegt að niðurskurðurinn næði einnig til „stafræns“ bruðls landsmanna. Myndi með þessu móti bæði sparast dýrmætur tími sem og heilu pappírsfjöllin – og þar með peningar.

Til að gera langa sögu stutta, lagði nefnd sérfræðinga, sem samanstóð af virtustu málfræðingum og rithöfundum landsins, til að hér eftir myndi stafrófið hefjast á stafnum B – enda væri A óþarfur stafur, og gæti stafurinn E auðveldlega komið í hans stað.

Svo vel mæltust þesser breytinger fyrir í þjóðféleginu, eð fljótlege ver nefndin kölluð eftur semen og henni gert eð gere frekeri tillögur eð styttingum á stefrófi málsins. Með peningunum sem spöruðust ver eftur hægt eð veita fé til uppbygginger neuðsynlegre innviðe ríkisins. Settust nefndermenn því eftur á rökstóle síne, og verð þeð tillege þeirre eð þessu sinne eð stefnum Á skyldi sömuleiðis kesteð fyrir róðe – ende væri henn eðeins efbrigði þess stefs sem fyrstur fór, og mætti vel líkje eftir hljóði hens með semslætti stefenne E og Ú.

Enn sem fyrr ver góður rómur gerður eð breytingunum. Ver þeð meúl menne eð styttinger þesser væru bæði þerfer og tímabærer. Of lengi hefðu lendsmenn þurft eð rogest með fleiri stefi í höfðinu en þörf væri eú. Því ver nefnd helstu meúlfræðinge og skeúlde lendsins enn kölluð semen, og henne tjeúð í þette senn eð gere róttækeri tillögur en eúður.

Niðursteðe nefnderinner eð þessu sinne ver sú eð bæði I og Y skyldu skornir burt, sem og efbrigði þeirre, Í og Ý, ende mætti vel kome hljóðum þeirre til skile með hinum mjög svo nothæfe stefi E. Þeú ver ennfremur legt til eð Þ, D og Ð skyldi héreftir rite með T einusemen, F skyldi fellt brott og riteð í öllum tilvikum V, og eð lokum B í steð P.

Breetenger tesser hövtu ekke merkjenleg eúhrev eú teglegt lev tegnenne et ötru leete en tve et nú voru til benenger e tet sem skebte meúle. Tet ver tve eenróme eúlet nevnterenner e vremheltenu et leggje tel et hérevter skelte tungumeúl lentsens ekke heve etre sérhljóte en het mergnote E-hljót: tet skelte vere bunkturenn ever e-et, og være teú sterve henner loket.

Tel et gere lenge sege enn stettre kebbte lentsmenn ser lett ebbvet et serhljeter tengemelsens vere ne etens eenn. Tvert e mete melte teer breetengem tessem mjeg bet eg levete sterv nevnterenner; tengemelet vere ne sveegjenlegre eg metverelegre en eter, eg hegsen teerre sjelvre em leet streemlenelegetri. Tve seje teer ekkert tve tel vererstete et reme enn vreker tel, ebne hegsenem senem enn vrekere reme ennen tengemelsens met tve et keste bert etervem stevkrekem. M get veret, N mente tege. G get semeletes veret, ente K mere en neg. Te vere R ellsentes etervt, ter sem L gete kemet e stet tess. H og J mette leke hverve, en tess et nekket keme e stetenn.

Tet velt tve el et eene stevel tengenelsens vele selletenn E ek senletelnel B, K, L, N, S, T ek V. Ellt kekk tette eens ek e seke, en tess et nekker ventenel kene ebb. Ek benenkelnel sen sbeletest nettest e ebbbekkenke veeskenne ennvete lentsens. Leteventel lentsens vele estenektel, et ekke se nennst e blentelestettena ek blevelkelesentel. Enegtestel ellle vele te letenenn lekesens, sen sbeletu net stettenken tessen velkel vel.

(Sagan birtist í nýjasta hefti Tímarits Máls og menningar)