Upphafning glópskunnar

Grundvöllur við útreikninga þjóðhagsstærða er rangur. Það sýnir og sannar sá mismunur sem jafnan er á spám bankanna og raunveruleikanum. Eigi að síður er haldið áfram að reikna eftir sömu vitlausu aðferðinni ár eftir ár. Fjölmiðlar birta niðurstöður og villuspár bankanna athugasemdalaust af ótta við að missa tekjur af hinum væmnu stórauglýsingum þeirra um afrek sín og ágæti.

Í dag sagði Ríkisútvarpið frá því að Seðlabankinn fullyrði: „Verðbólguhorfur til skamms tíma hafa batnað (merkir trúlega að verðbólga sé minni en áætlað var; þeir hafi spáð rangt fyrir um þróun hennar) frá nóvemberspá bankans … mældist 2% í nóvember.“ Í tilefni af þessu ákvað bankinn „að lækka bindiskyldu á ný úr 4% í 2,5% …“

Fyrir utan skakkan grunn vantar þetta, að minnsta kosti þetta, inn í útreikning bankans og framtíðarspá:

1. Minni bindiskylda þýðir aukin viðskiptabankaútlán sem leiðir til meiri eyðslu og vaxandi verðbólgu.
2. Efri millistéttin hefur nýverið fengið verulega kauphækkun. Til viðbótar hefur hún og margar aðrir stéttir fengið „jólabónus“. Þetta þýðir að það eru meiri peningur í umferð nú en undangengna mánuði sem leiðir til meiri eyðslu og aukinnar verðbólgu samkvæmt viðtekinni hefð.
3. Það er desember, núna, metkauptíð með hærra verðlagi en aðra mánuði ársins og alkunna er að á slíkum tímum eykst verðbólga.

Ætti ekki hverjum þeim sem þekkir sitt þjóðfélag, þekkir tölustafi frá bókstöfum og kann undirstöðuatriði reiknikúnstar að vera ljóst að allt þetta verður ekki til þess að „bæta verðbólguhorfur“?

 

Samtímis Seðlabankamönnum  ryðjast spámenn viðskiptabankanna inn í Ríkisútvarpið með fullyrðingar sínar og spár byggðar á vanþekkingu á þjóðfélagsþróun.

Arion banki „varar við því að stjórnvöld beiti ívilnunum til að auðvelda fólki að komast inn á húsnæðismarkaðinn.“ Spámaður bankans notar orð Viðskiptaráðs og segir að „betra væri að lækka byggingarkostnað með rýmri reglugerðum og lækkun opinberra gjalda sem myndi auka framboð á minni og hagkvæmari íbúðum.“ Þetta merkir að bankinn er að hvetja til þess að byggt verði lélegra, verra, húsnæði en nú er verið að reisa, hriplekt og illa einangrað fyrir veðrum.

Bankaspámaðurinn fullyrðir að  „Við sjáum fram á mikinn vöxt kaupmáttar og ráðstöfunartekna, við sjáum fram á bættar efnahagshorfur. Þá standa heimilin betur hvað varðar skuldsetningu.“ Hvað er hann að segja með þessu annað en að verðbólga muni aukast, húsnæði muni hækka í verði og fólk muni þurfa bankalán til þess að halda nýju ódýru og óvönduðu íbúðunum sínum og lýsa frati á spá Seðlabankans?

Vanþekking spámannsins á samfélaginu kemur vel fram þegar hann staðhæfir: „Sjaldan hefur verið jafn erfitt fyrir ungt fólk að eignast sína fyrstu íbúð“, sem er alröng fullyrðing. Og ekki eykst tiltrúin á þekkingu hans við þá yfirlýsingu að „ef þú rýmkar allt í einu lánshlutföll og slíkt með opinberum inngripum þá getur það komið ójafnvægi á markaðinn,“ sem merkir, að hann – og bankinn – standi í þeirri trú, að nú, einmitt núna, sé jafnvægi á markaðnum.

Á svona degi, degi falsspámanna og kolvitlausra útreikninga getur varla verið í of mikið lagt að biðja fjölmiðla að ráða sér glögga menn og greindar konur til þess að fara yfir bankaspár áður en þær eru birtar. Ef fjárhagur leyfir það ekki mætti fara fram á að þeir hætti að birta falsspár á þeim forsendum að þeir hafi ekki ráð á að „rýna“ í þær. Og ætti þá að gilda einu hvort þær koma frá viðskiptabönkum eða Seðlabankanum.