Takk!

Greiðslur Sjúkratrygginga Íslands til sérgreinalækna á einkastofum hafa nærri því þrefaldast frá árinu 1997. Þær hækka til samræmis við verðlag og laun tvisvar á ári. Þetta er eins konar vísitölutrygging. Á sama tíma hefur opinber heilbrigðisþjónusta barist í bökkum. Þetta merkir að einkaþjónustan hefur betri aðgang að „opinberu fé“ en „hið opinbera“; það er að segja sjúkrahúsin í landinu. Um stöðu málanna hefur Páll Matthíasson, forstjóri Landsspítalans látið þetta frá sér fara: „Þegar ég skoða fjárlagafrumvarp næsta árs þá lýst mér ekki á blikuna. Ég hef þungar áhyggjur af því að þar skortir ekki aðeins fé til sóknar heldur í raun til óbreytts rekstrar.“

Nú er það svo að margir læknar sem starfa á eigin vegum vinna feikigott starf. Hér er ekki verið að amast starfi þeirra, heldur ráðstöfun á almannafé þar sem einkareksturinn er stríðalinn en ríkisreksturinn sveltur. Af ríkinu. Ríkisstjórninni. Heilbrigðisráðherranum, sem er í vinnu hjá okkur sem eigum ríkissjóð og sjúkrahúsin í landinu. Segja má að framlögin til hins kappalda séu vísitölutryggð. Þar með bognar margt og beygir hér pistillinn inn á aðra braut, að leiðara Morgunblaðsins í dag, 21.01.´16. Þar er ánægjuleg lesning; fjallað um landlæga „delluumræðu“ um fjórflokkinn og sams konar umræðu um „verðtrygginguna“ innan gæsalappa blaðsins. Þar segir meðal annars:

„En eins og menn vita þá eru þeir til sem gera út á það að verð – tryggingin ráði mestu um það hvort lífvænlegt sé að búa á Íslandi eða ekki. Fyrir daga „verð – tryggingar“ komust menn yfir fasteign með því að fá óverð- tryggð lán í óðaverðbólgu, sem sá um að éta lánin upp. Tapaði enginn í þeim skollaleik? Jú, reyndar. „Gamla fólkið“ sem beið í biðröðum í bönkunum á fyrstu dögum hvers árs til að láta færa vextina sína inn í bókina. Það áttaði sig fæst á því, að þótt innstæðan hækkaði var sparsamt fólk skipulega rænt. Auðvitað skipti að auki nokkru máli hverjir það voru sem við þessar aðstæður höfðu góðan „aðgang“ að bönkunum. Það réð miklu um það hverjir urðu fjárhagslega sjálfstæðir og hverjir ekki. Í áratugi borguðu menn í lífeyrissjóðinn sinn og hann var þó sama sem ónýtur þegar grípa átti til hans allt fram að tíma verðtyggingar á árinu 1980. Eftir að kostur varð á verðtryggingu missti verðbólgan nær alla sína bandamenn. Það tók „aðila vinnumarkaðarins“ ekki nema 10 ár að skilja það. Nú má vel vera að þjóðfélagið sé orðið svo efnahagslega þroskað eftir verðbólgubálin miklu frá 1971-1983 og „hrunið“ 2008 að hægt sé að vera án verðtryggingar. En ef svo vel er komið þá getur heldur engan skaðað að verðtrygging sé áfram til sem kostur fyrir þá sem vilja. Hún getur ekki gert þjóð sem orðin er „fjármálalæs“ neitt til.“

Hvort sem þessi leiðari var hugsaður til höfðuð lausnara „verð – tryggingar“, Sigmundi Davíð, til að opinbera einfeldningshátt hans og „aðila vinnumarkaðarins“ eða til að auðvelda „fjármálalæsi“ og almennan skilning skiptir engu. Þetta eru vitræn skrif og vel þegin. Mættu vera tíðari. Takk!