Ráðherra bíður skýrslu um kvótann og byggðirnar. Gerum það sem gera þarf, segir fyrrum þingmaður

Sigurður Ingi Jóhannsson atvinnuvegaráðherra sagðist í fréttum Stöðvar 2 um helgina bíða eftir skýrslu frá Byggðastofnun um áhrif kvótakerfisins á sjávarbyggðir og leiðir til úrbóta.

Tilefnið er nýjasti tilflutningur starfa frá smærri stöðum á landsbyggðinni á suðvesturhornið, en Vísir hyggst hætta starfsemi sinni á Djúpavogi, Húsavík og Þingeyri og flytja störfin til Grindavíkur.

Byggðastofnun gaf síðast út skýrslu um byggðaþróun á Íslandi í nóvember síðastliðnum, þar sem sérstakur kafli er um áhrif sjávarvútvegs á þróun byggðar. Skýrslan var fylgirit með byggðaáætlun 2014-2017.  Í hitteðfyrra birti hún ítarlega greiningu á „Samfélagi, atvinnulífi og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun.“

Nokkru áður hafði stofnunin gefið út skýrslu um „Byggðaþróun – ástand og horfur,“ sem var fylgirit með byggðaáætlun 2010-2013.

Margrét Tryggvadóttir fyrrum þingmaður bendir ráðherranum á (í grein í Herðubreið) að flestar staðreyndir málsins séu vel þekktar og því óþarfi að bíða eftir einni skýrslu enn:

„Þegar kvótakerfinu var komið á var aflaheimildum útdeilt eftir veiðireynslu og þar með dreifðist kvótinn nokkuð jafnt yfir flestallar þessar sjávarbyggðir miðað við íbúafjölda og önnur atvinnutækifæri í byggðarlaginu. Eftir að framsal kvótans var leyft 1991 hafa aflaheimildirnar safnast á færri staði og færri aðila (svokölluð „hagræðing“) og það hefur haft í för með sér gríðarlega byggðaröskun víða um land þar sem sjósóknin, eina bjargræði sjávarbyggðanna síðustu aldir, hefur verið gerð að engu.“

Hún bætir við:

„Til er tiltölulega einföld lausn við þessu stóra vandamáli þótt sennilega sé þróunin gengin of langt á sumum stöðum og byggðirnar þar dauðadæmdar. Leyfum fólkinu að veiða fiskinn. Viðurkennum að kvótakerfið, eins og því hefur verið framfylgt, er ósanngjarnt, skerðir atvinnufrelsi almennings, úthlutar sameiginlegri auðlind þjóðarinnar til útvalinna án sanngjarns endurgjalds og er uppspretta og rót þess bóluhagkerfis sem setti þjóðfélagið á hliðina. Hættum að rífast um leiðirnar til þess og gerum það sem gera þarf.“

Grein Margrétar er hér.