Pungurinn á Bubba Morthens og önnur grafalvarleg vandamál

Leiðari – Karl Th. Birgisson skrifar

Þegar sleppir samræðum Íslendinga um rassinn á Sölku Sól, punginn á Bubba Morthens, meintar óviðurkvæmilegar unglingabækur eða íslenzkukunnáttu þingmanns – þá hvarflar hugsun okkar alltaf til þess sama:

Við búum við ónothæfan gjaldmiðil.

Í öllum umræðuþáttum marktækra fjölmiðla berst talið undantekningalaust að þessum augljósa vanda. Um nýliðna helgi. Helgina þar á undan. Og allar hinar.

Hver er helzti vandi ferðaþjónustunnar? Krónan. Á sama tíma og landsmenn jafnt sem ferðamenn þurfa að greiða á annað þúsund krónur fyrir kökusneið.

Hver er helzti vandi sjávarútvegsins? Krónan. Um leið og eitt fiskvinnslufyrirtæki virðist í þann mund að kúga sveitarfélag til að leggja í framkvæmdir fyrir einn og hálfan milljarð í von um að halda þar tæplega hundrað störfum.

Útsvarsgreiðendur á Akranesi mega þakka gjaldmiðlinum fyrir þau útgjöld, ef af verður.

Annar vandi okkar allra, bæði almennings og fyrirtækja, er að krónan er, hefur verið og verður alltaf hávaxtamynt. Engin óskhyggja eða þjóðhollusta breyta því.

Og á meðan krónan gerir ekkert annað en að rýrna í verði er verðtryggingin líka ill nauðsyn. Án hennar hyrfi sparnaður – ekki sízt sparnaður lífeyrisþega – eins og dögg fyrir sólu í næstu verðbólguskotum. Og þau munu koma, rétt eins og lægð að loknum fáeinum sólskinsdögum.

Þarf að endurtaka hið sígilda? Þegar íslenzka krónan var tekin upp var hún jafngild hinni dönsku. Nú er verðgildið 1.600 danskar á móti einni íslenzkri. Og þykir sú síðarnefnda núna óhemjusterk.

(Ekki gleyma núllunum tveimur sem við klipptum aftan af krónunni í lýtaaðgerðinni hér um árið. Án hennar kostaði hálft normalbrauð núna 30 þúsund krónur.)

Þetta vita allir, meiraðsegja stjórnmálamenn. Bjarni Benediktsson gerði það að kosningamáli, að taka upp evru. Steingrímur Joð vildi norska krónu. Framsóknarmenn margir vildu kanadískan dollar. Fyrir aðeins fáeinum árum.

Aðrir flokkar hafa talað fyrir inngöngu í Evrópusambandið og upptöku evru. Tveir þeirra sitja reyndar í ríkisstjórn núna og hafa stofnað nefnd um peningastefnu. Henni er þó aðeins ætlað að finna leiðir til þess að gera sambúðina við ónothæfan gjaldmiðil sársaukaminni.

Fyrir skömmu fundaði ríkisstjórnin á sunnudagsmorgni. Hvers vegna? Jú, vegna gjaldmiðilsins. Alþingi hefur haldið ófáa neyðarfundi á undanförnum misserum til að herða gjaldeyrishöft svo að hér færi ekki allt fjandans til.

Skyldi danska ríkisstjórnin funda um helgar vegna gjaldmiðilsins? Eru næturfundir í austurríska þinginu vegna evrunnar?

Er einhver sérstök kreppa í Finnlandi, Frakklandi eða Hollandi af því að gjaldmiðillinn er til vandræða?

Nei og aftur nei.

En á Íslandi er gjaldmiðillinn enn og aftur alvarlegasta umræðuefnið og rót flestra vandamála sem á okkur herja.

Hér skal ekki gert lítið úr kynferðislegri áreitni, en með fullri virðingu fyrir pungnum á Bubba Morthens – ef þannig má yfirleitt taka til orða um pung – þá er meðferðin á honum ekki stærsta mein samfélagsins. Og enda er Bubbi maður til þess að verja hann sjálfur.

Það er meðferðin á almenningi og atvinnulífi, vikum, mánuðum og árum saman sem er alvarlegasta meinið.

Því að það er ekkert annað en skefjalaust fjárhagslegt ofbeldi.