trusted online casino malaysia
Margrét Tryggvadóttir 27/03/2014

Pítsulýðræðið og stóru málin

Félagi á fésbókinni, Úlfur Eldjárn, skrifaði eftirfarandi:

Er mjög hugsi yfir íbúakosningunum Betri Reykjavík. Er það í alvörunni ásættanlegt að umferðaröryggi sé látið keppa um fyrirfram takmarkað fjármagn, á móti allskonar „skemmtilegum“ tillögum einsog umbótum á róló, hundagerði og bættri aðstöðu við sundlaugina? Við fengum ekki hraðahindrun á Ægisgötuna, götu sem kaótískt og illa hugsað borgarskipulag hefur breytt í aðalæð og ólöglega hraðbraut í gegnum mitt íbúðahverfi, án þess að hún hafi nokkra burði til að standa undir því. Þarna þurfa börn að komast yfir á hverjum degi og þúsundir ferðamanna eru á röltinu þarna á sumrin. Ég sé að engar hugmyndir um bætt öryggi gangandi vegfaranda komast til framkvæmdar í mínu hverfi eftir þessar íbúakosningar. Hraðahindranir fara mjög í taugarnar á þeim sem þurfa að keyra yfir þær og það mætti eflaust finna aðrar leiðir til að bæta umferðaröryggi við sumar götur, en núna virðist það hreinlega ekki vera á dagskrá. Er boðlegt að umferðaröryggi sé gert að vinsældamáli?

Ég er líka hugsi þótt ég búi ekki í Reykjavík og geti þar af leiðandi ekki greitt atkvæði í íbúakosningunum.

Ég vil að íbúar hafi sem mest um sín mál að segja og til að ná því markmiði eru margar leiðir færar. Það má til dæmis gera með íbúakosningum eins og á vefnum Betri Reykjavík þar sem íbúarnir geta jafnframt stungið upp á verkefnum, á annarskonar samráðsvettvangi, t.d. á vegum hverfaráða borgarinnar (og já, auðvitað ætti að kjósa fulltrúana í hverfaráðunum í beinni kosningu í stað þess að fela flokkunum að planta þar sínu fólki) eða slembivelja fulltrúa á hverfaþing.

Á flestum sviðum búum við við fulltrúalýðræði. Það er hugsað þannig að íbúarnir velja sína fulltrúa, oftast með því að velja stjórnmálaflokka þar sem væntanlegir fulltrúar hafa olnbogað sig áfram til metorða. Nú eftir hrun hefur áhugi á annarskonar lýðræði með meiri og virkari þátttaka hins almenna borgara aukist til muna. Mikið hefur borið á kröfum um þjóðaratkvæðagreiðslur um ýmis brýn mál og almennt séð er það af hinu góða.

Þó er það svo að beint lýðræði hefur ýmsar takmarkanir en aðallega eigum við ýmislegt eftir órætt þegar kemur að þeim málum. Ég myndi til að mynda aldrei mæla með því að viss mannréttindamál færu í þjóðaratkvæðagreiðslu. Mannréttindi eiga að vera algild og ekki háð skoðunum annarra. Hvort trúarhópar megi reisa byggingar til að iðka trú sína, samkynhneigðir ganga í hjónabönd eða hvort ríkinu sé heimilt að framkvæma dauðarefsingar eru allt spurningar sem varða mannréttindi og henta að mínu mati ekki í þjóðaratkvæðagreiðslur.

Það er líka spurning hvort umferðaröryggismál eigi að vera háð vilja kjósenda eða hvort það séu mál sem borgaryfirvöldi eigi bara að leggja faglegt mat á og ganga í að laga eftir þörfum. Ég velti því líka fyrir mér hvernig kosning innan grunnskóla færi um að veita meira fé í sérkennslu fyrir einn eða fáa nemendur sem þyrftu á slíkri aðstoð að halda. Með slíkri atkvæðagreiðslu gætum við vegið að sjálfsögðum rétti allra barna til náms.

Mér finnst það líka stundum gleymast að lýðræði er svo miklu meira en að kjósa. Í lýðræðislegu þjóðfélagi er það samtalið og upplýsingarnar sem skipta mestu máli. Það að við getum skipst á skoðunum og telft fram rökum máli okkar til stuðnings. Og síðast en ekki síst; hlustað á sjónarmið annarra og tekið þau til greina.

Beint lýðræði hefur gefist vel víða um heim, aukið ánægju íbúanna og samfélagsvitund. Það þarf samt að vera alvöru; Íbúarnir eiga að fá raunveruleg völd, ekki bara velja um forgangsröðun örfárra verkefna fyrir klink. Þeir eiga að fá tækifæri til að móta skólastefnur, koma að rekstri leikskóla og hafa áhrif á hvernig þjónusta er veitt í sveitarfélaginu. Og það má ekki vera of erfitt að koma hugmynd á framfæri. Í Kaliforníu þar sem beint lýðræði er nokkuð algengt hefur það að vissu leyti snúist upp í andstæðu sína. Þar er það er svo gríðarlega kostnaðarsamt að koma málum á dagskrá svo um þau verði kosið og kynna þau að það er einungis á færi gríðarlega fjársterkra aðila að standa undir slíku. Valdið sem átti að vera hjá fólkinu er því öllu heldur hjá stórfyrirtækjum og öflugum hagsmunaaðilum.

Ég hef kallað það pítsulýðræði þegar foreldrar „leyfa“ börnunum sínum að ráða hvað eigi að vera í matinn á föstudagskvöldi þegar enginn nennir að elda og þá sjálfa langar í pítsu. Þau vita nefnilega að ef börnin eru spurð séu allar líkur á að þau biðja um pítsu og þá eru allir ánægðir og krakkarnir halda að þau hafi ráðið einhverju.

Hinir kjörnu fulltrúar verða að átta sig á því að allt vald sprettur frá fólkinu og að þeim beri að starfa fyrir almenning, ekki bara flokkssystkini sín, skoðanabræður, örfáa hagsmunaaðila eða sjálfa sig. Og þeir verða að þora að bera umdeild mál, svo sem ESB aðild, undir þjóðina og lúta hennar vilja, hver svo sem hann er. Í því fellst enginn pólitískur ómöguleiki. Menn verða að þora að spyrja þjóðina, ekki bara þegar þeir telja sig vita að meirihlutinn sé sammála stjórnvöldum á hverjum tíma. Annað er pítsulýðræði og einskis virði.

Flokkun : Pistlar
1,491