„Gríðarlegt fjármagn“ og lýðræðið

Ég, eins og fleiri, hef  fylgst með stofnun nýs framboðs á hægri ás stjórnmálanna í fjölmiðlum (og kjaftasögum) enda áhugasöm um hræringar á stjórnmálasviðinu. Fjórflokkurinn er í andaslitrunum og sviðið í meira lagi áhugavert ekki síst þar sem baráttan um Ísland stendur sem hæst. Í Kjarnanum í dag er áhugaverð grein um „Nýja Sjálfstæðisflokkinn“. Aðstandendur hans virðast stefna á að hafa hann aðeins skárri en þann gamla sem lifir og hrærist fyrir sérhagsmuni afar fárra (það voru t.d. bara 190 fyrirtæki innan LÍU síðast þegar ég taldi). Sá nýi virðist ætla að hafa aðeins breiðari skírskotun, t.d. höfða til þeirra sem ekki vilja sætta sig við að nota matadorpeninga. (Ekki það að öll útgerðarfyrirtækin sætti sig við að gera upp í krónum).

Í síðustu viku birtust harðorðir tölvupóstar á ýmsum vefmiðlum frá einum þeirra sem sagður er potturinn og pannan í þessu nýja apparati, Helga Magnússyni, „fjárfesti og áhrifamanni innan lífeyrissjóðakerfisins“, eins og Kjarninn kynnir hann til sögunnar. Það vakti athygli mína að þrátt fyrir að Helgi hafi sent þessi skemmtilegu bréf út um allar trissur var engin kona á meðal tilgreindra viðtakenda. Það virðist ávísun á kallaklúbb.

Í greininni í Kjarnanum í dag er vikið að fjármögnun félagsins. Þar segir:

Fjórði þátturinn, og einn sá mikilvægasti, er síðan fjármál. Framboðið á að vera gríðarlega vel fjármagnað frá byrjun. Það ætti ekki að vera vandkvæðum bundið þar sem margir mjög fjársterkir aðilar hafa þegar tengt sig við það. Samkvæmt heimildum Kjarnans verður lögð áhersla á að einstaklingar greiði fyrir tilvist framboðsins úr eigin vasa. Einn viðmælanda Kjarnans sagði að þar sé „ekki verið að biðja um hundraðþúsundkalla, heldur milljónir“.

Þar er ég reyndar ekki sammála túlkun Kjarnans. Það er einmitt vandkvæðum bundið því lög um fjármál stjórnmálaflokka eiga að koma í veg fyrir að menn geti afhent stjórnmálaflokkum milljónir. Hámark frá einum aðila eða tengdum aðilum er 400 þúsund krónur á ári. Á því er þó sú undantekning að á stofnári má hver og einn gefa tvöfalda þá upphæð eða 800 þúsund í matador krónum. Lögin taka einnig fyrir fjárframlög frá tengdum aðilum, hjón geta því ekki hvort um sig gefið hámarksfjárhæð, þau teljast saman og einstaklingur sem á fyrirtæki getur ekki gefið sjálfur og svo aftur í gegnum fyrirtækið. Fyrirtæki sem eiga í hvort öðru eða annað á hitt eru líka tengdir aðilar og bara annað má gefa hámarksfjárhæð. Það ætti því ekki að vera vandræðalaust að hrúga þarna inn fé þótt efnamenn komi að framboðinu. Það er ef Ríkisendurskoðun sinnir eftirlitshlutverki sínu.