Financial Times: Tökum upp auðlegðarskatt á heimsvísu. Annars fer illa

Sífellt meiri auðsöfnun fárra milljarðamæringa stefnir hagkerfi heimsins og pólitískum stöðugleika í hættu að óbreyttu. Við því verður að bregðast með því að taka upp auðlegðarskatt á heimsvísu.

Þetta er niðurstaða franska hagfræðingsins Thomsasar Pikkety í nýlegri grein í Financial Times. Pikkety, sem kennt hefur við MIT og virta franska háskóla, hefur sérhæft sig í rannsóknum á efnahagslegum ójöfnuði.

Hann segir að ein ástæða aukinnar auðsöfnunar sé sú, að arður af fjármagni renni til fjármagnseigenda í hlutfallslega meira mæli en sem nemur hagvexti, svo að þeir fá sífellt stærri hluta af kökunni, á kostnað millistéttarinnar og verr settra.

Þetta hafi gerst á 19. öld og aðstæður nú séu þannig að líklegt sé að sagan endurtaki sig. Pikkety bendir á, að miðað við lista Forbes yfir milljarðamæringa hafi eignir hinna allra ríkustu aukist þrefalt hraðar en sem nemur hagvexti í heiminum 1987-2013.

Pikkety telur ójöfnuð orðinn slíkan í Bandaríkjunum – og áhrif hinna ríkustu svo mikil í stjórnkerfinu – að trauðla megi vænta umbóta þar, en þó sé rétt að reyna. Haldbesta lausnin sé stigvaxandi auðlegðarskattur, sem legðist tiltölulega létt á þá sem eru að hefja auðsöfnun, en mun þyngra á þá allra ríkustu.

Til þessa þarf alþjóðlegt samstarf, þar sem Pikkety telur Bandaríkin og Evrópusambandið leika lykilhlutverk.

„Ef Bandaríkin og Evrópa tala einni röddu væri stórt skref stigið í átt að því að kortleggja auðsöfnun og eignarhald á heimsvísu. Ef skattaskjól neita samstarfi er rétt að beita þau efnahagsþvingunum.

Ef ekki er gripið til slíkra aðgerða er hætt við að æ fleiri snúist gegn alþjóðavæðingunni og frjálsum viðskiptum. Ef þeir ná að tala einni röddu mun hún tjá afgamlar hugmyndir um þjóðernishyggju og einangrunarstefnu í viðskiptum.“