Evrópa, prófessorinn og við

 1. maí 2014

Kæra Ísland,

Þá er runninn upp maí. Hér í Nashville var lítið aðhafst í tilefni af 1. maí. Fólk fer bara í vinnuna og röflar í mesta lagi í hljóði yfir að eiga næstum ekkert sumarfrí (en finnst það innst inni til marks um mikinn dugnað). Réttindi launafólks eru sannast sagna fyrir neðan allar hellur hérna í Bandaríkjunum. Fæstir eiga rétt til veikindafrídaga, fæðingarorlof þekkist varla, heilbrigðistryggingin er oft veitt af vinnuveitendum og sumarfrí er af mjög skornum skammti.

Annars er það helst að frétta að nokkur kúvending hefur orðið á lífi okkar Sveins Mána. Fyrir nokkrum vikum kom leiðbeinandinn hans, Gary Gerstle, til okkar og tjáði að honum hefði boðist prófessorstaða við Cambridge háskóla á Englandi. Þetta voru stórar fréttir því Sveinn valdi Vanderbilt gagngert til að vinna með Gerstle. Þeir höfðu kynnst í Oxford þar sem Gerstle var gestaprófessor meðan Sveinn var í meistaranámi. En Gerstle hafði fleiri fréttir: Hann hafði búið svo um hnútana gagnvart Cambridge að Sveinn gæti fylgt honum og fengið doktorsnemastöðu þar.

Á þessum tíma stóð ég í löngu og ströngu umsóknarferli um stöðu framkvæmdastjóra mannréttindanefndar Nashvilleborgar. Nefndin á rætur sínar í borgararéttindahreyfingunni sem barðist gegn aðskilnaðarstefnu og fylgifiskum hennar í Nashville á sjötta og sjöunda áratugnum. Í gegnum umsóknarferlið hef ég sett mig vel inn í þessa sögu, sem er hin áhugaverðasta. Fyrir sextíu árum síðan hefði ég ekki getað farið í hádegismat með Cresu vinkonu minni neins staðar í borginni nema í lítilli kaffiteríu á flugvellinum. Ástæðan: Cresa hefði ekki mátt setjast niður með mér.

Hreyfingin sem myndaðist hér í Nashville sótti fyrirmynd sína til ofbeldislausra mótmæla Gandhi á Indlandi. Jim Lawson, einn leiðtoganna, hafði farið til Indlands til að læra af Gandhi og hann miðlaði boðskapnum áfram til námsmanna í Nashville.

Þetta er þó önnur og lengri saga. Ég sótti sem sagt um þessa stöðu (ásamt 114 öðrum) og var boðið í viðtal. Eftir það komst ég áfram í þriggja manna úrtak og var að undirbúa síðara viðtalið þegar Gerstle sagði okkur frá Cambridge. Við Sveinn ákváðum að leyfa atvinnumálunum að ráðast áður en ákvörðun væri tekin. Ég fór í síðara viðtalið þar sem ég sat fyrir svörum frammi fyrir allri nefndinni en í henni sitja 17 fulltrúar!

Nýlega var mér tjáð að ég fengi ekki starfið. Nefndin klofnaði víst í afstöðu sinni, hluti hennar vildi mig í starfið þegar í stað en hluti hafði efasemdir. Að því er ég heyri lutu þær helst að því að ráða manneskju sem kæmi þetta langt að, reynsla mín af mannréttindamálum væri alþjóðleg og evrópsk og nálgunin þar af leiðandi önnur en hefðin býður í Nashville, Tennessee. Mig grunar að það hafi líka haft áhrif að ég kem úr fremur einsleitu samfélagi. Hluti nefndarmanna vill – skiljanlega – standa vörð um það hlutverk nefndarinnar að byggja upp blandað samfélag svartra og hvítra, en á síðustu árum hefur fókusinn víkkað talsvert. Í öllu falli var þetta mjög lærdómsríkt ferli og ég er mjög þakklát fyrir að hafa fengið að koma fyrir nefndina og fylgja umsókn minni eftir. Það er sannarlega ekki sjálfsagt að utanbæjarfólki sé tekið þetta vel.

Nema hvað, þegar þetta lá ljóst fyrir tók ákvörðunin sig eiginlega sjálf. Við verðum á Íslandi í sumar og höldum svo á vit ævintýranna í hinni stóru Evrópu næsta haust. Breytingarnar settu mig dálítið úr jafnvægi til að byrja með. Ég hafði eftir allt komið mér vel fyrir hérna. Hef haft ágætt að gera við fótboltaþjálfun, skriftir og útvarp og ekki vantar tómstundirnar: fótbolti, tennis og tónlist. En hitt er að Bandaríkin eru skrítið land og Tennessee náttúrlega stórfurðulegur staður. Það eru því kostir og gallar við að fara. Erfiðast verður að kveðja góða vini og eitt 10 ára fótboltalið. Vikurnar sem eftir eru fara í að njóta alls þess sem Nashville hefur upp á að bjóða. Og það verður gaman.

Sjáumst á Íslandi í sumar!

Kær kveðja frá Nashville,

Halla