Stjórnarandstaðan að klúðra ESB-málinu?

Ég sé ekki betur en stjórnarandstaðan sé að klúðra ESB-málinu, og þá auðvitað einkum ESB-flokkarnir tveir, Samfylking og Björt framtíð. Búið er að semja um þinglok og þingsályktunartillagan um að slíta viðræðum við ESB er meðal þeirra mála, sem ekki verða afgreidd.

Stjórnarandstaðan virðist líta á þetta sem einhvers konar áfangasigur. En þvert á móti tryggir þetta nokkuð örugglega að viðræðunum verður slitið. Jafnvel bara vegna þess eins, að ESB-flokkarnir spiluðu málinu út úr höndunum á sér.

Þegar tillagan kom upphaflega fram, var líklegast fyrirhugað að afgreiða málið í hvelli, nógu snemma til að yfir það yrði farið að fyrnast í kosningabaráttunni í vor. Tillagan vakti hins vegar mun harkalegri viðbrögð en stjórnarherrarnir höfðu séð fyrir. Umfram allt voru það viðbrögð almennings, sem komu þeim í opna skjöldu.

Eðlilega kom upp kurr meðal sveitarstjórnarmanna í röðum stjórnarflokkanna. Þar óttuðust menn afleiðingarnar í sveitarstjórnarkosningunum. Samtímis varð fyrirsjáanlegt að stjórnarandstaðan á þingi gæti dregið málið nógu mikið á langinn til að það gæti haft áhrif á kosningabaráttuna. Þótt sveitarstjórnarmál séu vissulega af öðrum toga, hafa landsmálin áhrif í sveitarstjórnarkosningum. Þannig er það bara.

Og allt í einu voru góð ráð dýr.

Á þingi fóru menn að draga í land. Forystumenn stjórnarflokkanna fóru að tala um að finna lendingu, ná einhvers konar sátt. Sáttaleiðin liggur í augum uppi. Efnislega felst hún í því að viðræður liggi niðri þetta kjörtímabil og þjóðaratkvæðargreiðsla um framhaldið fari fram samhliða næstu þingkosningum 2017.

Það er ekki fráleitt að ætla að þessu mætti ná fram núna á síðustu dögum þingsins. En til þess þyrfti stjórnarandstaðan einmitt að krefjast þess að þetta mál verði afgreitt strax. Síst af öllu á stjórnarandstaðan að taka þátt í að tefja það. Stjórnarliðar vilja ekkert frekar en að fresta málinu fram á haust.

Þá verða sveitarstjórnarkosningar afstaðnar, utanríkisráðherra leggur tillögu sína fram aftur og hún verður samþykkt. Viðræðunum við ESB verður slitið, hvað sem tautar og raular.

Munurinn á fresta viðræðum og slíta þeim er gríðarlega mikill. Og forystumenn beggja stjórnarflokkanna óttast, að framhald viðræðna verði samþykkt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þeir óttast líka, að sá þingmeirihluti, sem verður kosinn 2017, muni vilja ljúka viðræðunum.

Það er þetta sem þeir vilja koma í veg fyrir. Og með því að slíta viðræðum formlega, tekst þeim að valda mikilli eyðileggingu. Þá þarf að byrja á viðræðum alveg upp á nýtt. Þannig tekst hörðustu ESB-andstæðingunum að vinna mikinn tíma.

En nú virðist sem ESB-sinnar á þingi hafi látið blekkjast af fagurgalanum. Þeir virðast treysta því að forystumönnum stjórnarflokkanna sé alvara og það standi til í raun og veru, að ná sátt um málið. Þetta er ótrúlega barnaleg afstaða.

Tíminn til að standa í lappirnar er núna. Sé stjórnarherrunum alvara með sáttatalinu, á að krefja þá um sættargerðina núna. Það skiptir ekki nokkru minnsta máli hvort viðræðunum verður slitið strax eða í haust. En það á að láta reyna á sáttaviljann. Og sé ætlunin að slíta viðræðunum, er ekki nema sanngjarnt að stjórnarflokkarnir fái að bera hinn pólitíska herkostnað.

Í formi mikils mannfalls í kosningunum í vor.