Ofbeldi eða samræðulist

Sveinbjörg Birna oddviti Framsóknarflokksins í Reykjavík steig fram á síðustu dögum kosningabaráttunnar með yfirlýsingum um að á meðan við Íslendingar værum með þjóðkirkju ættum við ekki að úthluta lóðum undir hús eins og moskur eða kirkjur grísku rétttrúnaðarkirkjunnar.

 

Sveinbjörg Birna bætti við að menn og konur ættu að kynna sér ástandið sem nú ríkti á hinum Norðurlandanna vegna múslima og glæpa þeirra og það sérstaklega gegn konum og ungum stúlkum og læra af þeirri reynslu. Moskur á undir engum kringumstæðum að leyfa hér á landi. Margur vöruðu við málflutning af þessu tagi – hann myndi leysa úr læðingi ógeðfellda umræðu sem best væri geymd í skúmaskotum samfélagsins og það staðfestist.

 

En markmiðið náðist og fylgi Framsóknar þrefaldaðist á örskömmum tíma og tveir borgarfulltrúar náðust. En framboðið varð umvafið einstaklingum sem viðhöfðu ógeðslegar yfirlýsingar. En maður spyr á hvaða vegferð erum við þegar það tekst að gera mannréttindi og trúfrelsi að skipulagsmálum, og staðsetningu flugvallar að trúaratriði. Eftir kosningarnar blasir hins vegar við forystu Framsóknar í hvaða ógöngur þau eru kominn og þá stígur Sveinbjörg Birna fram og segir að snúið hafi verið út úr orðum sínum, og hún hafi bara verið að tala um skipulagsmál.

 

Ræður stjórnmálamanna einkennast fremur af ofbeldi en samræðulist, sagði Páll Skúlason fyrrv. háskólarektor eitt sinn í góðu erindi á fundi innan verkalýðshreyfingarinnar Þetta er rétt mat hjá Páli. Páll tók einnig fram að almenningur væri á vissan hátt sekur um svipað hátterni ásamt fjölmiðlum. Umfjöllun fjölmiðla einkenndist af neikvæðni og niðurrifi. Leitað væri til einstaklinga sem væru þekktir fyrir þessi viðhorf og beittu gjarnan fyrir sig útúrsnúningum og að draga allt í efa.

 

Páll hélt áfram að sagði að við stjórn heimila væri oft beitt fýluköstum, og oft með ágætum árangri. Þessari aðferð væri beitt víðar í samfélaginu. Mönnum væru jafnvel gerðar upp skoðanir til þess að drepa málum á dreif. Ekkert eða lítið miði á uppbyggilegri umræðu til framfara og leitun að leiðum til lausnar á þeim vanda sem samfélag tækist á við.

 

Hann sagði að ríkið hefði brugðist okkur fyrir Hrun. Það er Ríkið sem átti að setja leikreglur sem tryggðu stöðu almennings. Ríkið brást okkur hins, þar á bæ var og hefur ekki tekið tillit til ábendinga um hvert stefni fyrir og því er Ísland í þessari stöðu og ekkert útlit fyrir því að við losnum úr höftum, við reglubundnar gengisfellingar og heimsmet í vöxtum og verðtryggingu.

 

Það eru stjórnvöld sem setja lögin og þau hafa lagt til hliðar samkennd og jöfnuð, en látið markaðshyggjuna ráða för. Með því hafa þau ákveðið að viðhalda því ástandi sem tryggir áframhald óstöðugleikans. Sú stefna sem fylgt hefur verið við mótun þjóðfélagsins undanfarið hefur leitt til þess að rökvísi efnahagslífsins hefur yfirtekið stjórnmálalífið.

 

Sé litið til umræðunnar þá hefur það opinberast berlega fyrir okkur hversu löskuð umræðan er hér landi. Ekki bara hjá stjórnmálamönnum heldur hafa þar verið áberandi einstaklingar sem hafa verið ósparir á yfirlýsingar og sleggjudóma.

 

Karl Sigurbjörnsson biskup sagði einu sinni; „Níð og mannorðsmorð eru söluvara og ósjaldan stundað af þeim sem hæst hrópa og ákafast veifa fánum siðavendninnar. Áður hefðu Íslendingar verið þekktir fyrir orðheldni og heiðarleika. Menn stóðu við orð sín, handsöluðu skuldbindingar og stóðu við þær. Nú er sem mörgum finnist munnlegir samningar og fyrirheit lítils virði, flestallt sé afstætt. Stjórnmálin hafa lengi snúist um ímyndir og slagorð, sýndarmennsku og gylliboð.”