Lýgur lögreglan að okkur?

Lögreglan er gríðarlega mikilvæg grunnstoð samfélagsins og um leið er algerlega nauðsynlegt að við getum treyst henni. Auðvitað getur stundum verið réttlætanlegt að lögreglan neiti að veita upplýsingar og til þess geta verið nokkrar ástæður, en langoftast ætti þá að vera um rannsóknarhagsmuni að tefla.

En við verðum að geta treyst því að þær upplýsingar, sem frá lögreglunni koma, séu sannar og réttar. Öllum getur orðið á og við getum fyrirgefið lögreglunni mistök, en við getum ekki fyrirgefið henni ósannindi. Með því að ljúga að okkur grefur lögreglan undan því trausti sem við þurfum svo nauðsynlega að geta borið til hennar.

Ástæða þessa pistils eru tvær fréttir í Stundinni. Sú fyrri birtist 25. júlí og vakti athygli mína vegna þess að þar var lögregla sögð hafa stöðvað ökumann í annarlegu ástandi með að keyra inn í hliðina á bílnum sem hann ók. Það fylgdi sögunni að barn hefði verið í framsætinu og eins og sjá má á myndinni, sem tekin er af vef Stundarinnar (smellið til að stækka), hefur barnið þá setið innan við hurðina sem lögreglan keyrði á.

Samkvæmt heimildum Stundarinnar voru tveir lögreglubílar staddir við Heilbrigðisstofnun Suðurnesja um það bil sem fréttin var skrifuð. Það vekur að sjálfsögðu grun um að barnið hafi verið flutt þangað, vonandi bara til öryggis.

Lögreglan varðist allrar frétta, en síðdegis þennan dag sendi hún frá sér tilkynningu þar sem sagði að för mannsins hefði verið stöðvuð „með því að aka lögreglubifreið í veg fyrir hann.“

Það er talsverður munur á því að keyra inn í hliðina á bíl og að aka í veg fyrir hann. Myndin virðist gefa til kynna að lögreglubílnum hafi verið ekið inn í hliðina á þessum bíl. Sé svo, er fréttatilkynning lögreglunnar ósönn. Og við getum bara ekki sætt okkur við að lögreglan segi okkur ósatt.

Þessu til viðbótar neitaði lögreglan að upplýsa hvort barn hefði verið í bílnum. Það er augljóslega geðþóttaákvörðun. Fyrir henni verða ekki séð nein rök. Öllu fremur fær maður á tilfinninguna að lögreglan sé að halda einhvers konar hlífisskildi yfir sjálfri sér. Til viðbótar ber þetta vott um hroka. Almenningi kemur ekkert við hvað lögreglan gerir, er það sem maður les út úr þessum viðbrögðum lögreglunnar.

Hér má sjá fyrri frétt Stundarinnar, en einmitt þar er birt fréttatilkynning lögreglunnar. Og hér er svo ný frétt Stundarinnar, sem birtist í dag (8. ágúst).

Persónulega vekur þetta mér afar ónotalega tilfinningu, sennilega vegna þess að ég hef síðustu fimm árin eytt flestum tómstundum í athuganir á gögnum svonefndra Guðmundar- og Geirfinnsmála og þar rak ég mig allt of oft á ósannindi lögreglu. Óþægilega mörgum slíkum ósannindum eru gerð skil í bókinni Sá sem flýr undan dýri, sem út kemur í byrjun september.

Þeim sem vilja kynna sér þá bók betur bendi ég á nokkra pistla á heimasíðu minni, jondan.is, og svo að sjálfsögðu á síðu bókarinnar á Karolina Fund, þar sem einmitt núna stendur yfir forsala, sem um leið er söfnun fyrir útgáfukostnaði.

PS: Skömmu eftir að þessi pistill birtist, les ég nýja frétt í Stundinni. Í ljós kemur að ekki einasta hefur lögreglan satt ósatt, heldur gekk hún svo illa í skrokk á manninum að hann rifbeinsbrotnaði og fékk innvortis blæðingar við nýrun. Þó veitti hann ekki mótspyrnu við handtöku. Og nýbúinn að skrifa bók um 40 ára gömul sakamál þar sem harkalegt lögregluofbeldi kemur alloft við sögu, þá spyr ég: Hefur þetta virkilega ekkert breyst?