Vildu fara í „góðan bissniss“ á kostnað ríkisins. Voru sjálfir beðnir um ráð í „markaðsvæðingu“ ríkisrekstrar

Yfirmenn í fjármálaráðuneytinu í tíð Árna Mathiesen sóttust eftir ráðgjöf og hugmyndum viðskiptajöfra um hvar mætti einkavæða frekar eða „markaðsvæða“ verkefni í ríkisrekstri.

Stórfyrirtækin nýttu sér þessi tengsl til að setja „löppina inn fyrir þröskuldinn“ í keppni um verkefni sem þeim þóttu gróðavænleg og þar sem ríkissjóður borgaði brúsann.

Þetta kemur meðal annars fram í bók Inga Freys Vilhjálmssonar, Hamskiptin, sem kom út á föstudag.

Þar segir frá tölvubréfi sem Þórhallur Arason, skrifstofustjóri í fjármálaráðuneytinu, skrifaði þremur mönnum í viðskiptalífinu í ársbyrjun 2006:

„Þá er komið að því að þið viðskiptajöfrarnir leggið okkur skriffinnunum lið í markaðsvæðingu ríkisrekstrar. Gott væri að þið gæfuð ykkur tíma í að lesa þetta plagg yfir og gefa mér ábendingar. Sumir ykkar hafa fengið þetta á fyrri stigum og er kannske farið að leiðast þetta en nú er komið að því að við þurfum að fara að setja punktinn yfir i-ið og koma þessu í framkvæmd.“

Viðtakendur voru Guðmundur Ólason forstjóri Milestone, Skarphéðinn Berg Steinarsson framkvæmdastjóri Baugs og Þór Sigfússon forstjóri Sjóvár.

Mánuði síðar sendi Þór bréf til Guðmundar og Karls Wernerssonar, aðaleiganda Milestone (sem átti Sjóvá) og lýsti hugmyndum um að Sjóvá tæki að sér breikkun Suðurlandsvegar í einkaframkvæmd. Það væri „góður bissniss.“

Karl tók vel í hugmyndina og um haustið voru þessi áform kynnt opinberlega. Þór sagði framkvæmdina mikla samgöngubót sem draga myndi úr slysum og „af þeim sökum“ vildi fyrirtækið fjárfesta í verkefninu.

Sama haust hélt félagið fund á Selfossi þar sem hugmyndin var kynnt. Þangað var þá kominn Árni Mathiesen sem taldi þetta „góða hugmynd“.

Í ofangreindu bréfi Þórs, þar sem hann kynnir hugmyndina fyrir Guðmuni og Karli, er hins vegar hvergi minnst á umferðaröryggi og fækkun slysa. Þar rökstyður hann mál sitt svona:

„Ég held að það sé þörf á fyrirtæki sem gæti leitt hóp fjárfesta inn á þessar brautir, þetta gæti verið góður bissniss fyrir okkur. […] Auðvitað þyrfti svona að gerast að undangengnu útboði en við gætum sett löppina inn fyrir þröskuldinn með því að sýna frumkvæði. […] Auðvitað sé ég í þessu PR fyrir okkur, Sjóvá í forystu, en staðreyndin er sú að [slík verkefni] um heiminn eru að koma vel út fyrir fjárfesta, ekki síst shadow pricing verkefni (þ.e. eins og í þessu tilfelli þar sem ríkið greiddi fyrir hverja bifreið sem ekur veginn).“

Skömmu síðar sóttu fjárhagsvandræði að Milestone og bótasjóðir Sjóvár voru svo gott sem tæmdir.